Ο εφησυχασμός της κοινωνίας, η αδράνεια και ο συμβιβασμός είναι η αχίλλειος πτέρνα της δημοκρατίας και των θεσμών της

fb

Ασφαλιστικός οδηγός

Ασφαλιστικός οδηγός Απαντήσεις σε κρίσιμες ερωτήσεις
Για μια ακόμη φορά ο «Ασφαλισμένος» ομαδοποιώντας ερωτήσεις αναγνωστών, δίνει απαντήσεις σε κρίσιμα ερωτήματα που αφορούν χιλιάδες εργαζομένους. Σε ποια Ταμεία συμφέρει η παραμονή στην ασφάλιση τους ακόμη και μετά την 35ετία, σε ποιες περιπτώσεις συνυπολογίζεται ο χρόνος στρατιωτικής θητείας για θεμελίωση του δικαιώματος συνταξιοδότησης, τι πρέπει να γνωρίζουν όσοι έχουν διαδοχική ασφάλιση, σε ποιες περιπτώσεις εξαγοράζονται ένσημα, για ποιους αλλάζει ο τρόπος υπολογισμού των συντάξεων από 1/1/2008 και τι πρέπει να προσέξουν οι εργαζόμενοι, είναι από τα ερωτήματα που απασχολούν ασφαλισμένους σε όλα τα Ταμεία και το Δημόσιο. Ας δούμε, λοιπόν αναλυτικά τις απαντήσεις του «Ασφαλισμένου» στα συγκεκριμένα θέματα:
ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΗΣΗ ΜΕ ΔΙΑΔΟΧΙΚΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗ
Οι διατάξεις που ισχύουν για όσους έχουν διαδοχική ασφάλιση (ασφάλιση σε 2 ή περισσότερα ταμεία) είναι πολλές φορές ευεργετικές, αφού με την εφαρμογή τους χιλιάδες εργαζόμενοι μπορούν να θεμελιώσουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα. Την ίδια στιγμή όμως για πολλούς από τους εργαζόμενους ο τρόπος υπολογισμού που ισχύει για τις συντάξεις αυτής της κατηγορίας, οδηγεί σε πολύ χαμηλές συντάξεις. Έτσι λοιπόν, με δεδομένο ότι περισσότεροι από ένας στους δυο εργαζόμενοι, συνταξιοδοτούνται με το καθεστώς της διαδοχικής ασφάλισης για χιλιάδες εργαζόμενους κάθε χρόνο και όλο και περισσότερους τα επόμενα χρόνια, η διατήρηση του καθεστώτος αυτού, παραμένει το μεγαλύτερο πρόβλημα σε σχέση με τις συντάξεις. Για το λόγο αυτό όταν κάποιος έχει διαδοχική ασφάλιση θα πρέπει πριν διακόψει την εργασία του να ενημερώνεται για το ποσό της σύνταξης που θα πάρει προκειμένου να μη βρεθεί εκ των υστέρων μπροστά σε δυσάρεστη έκπληξη. Ας δούμε δυο χαρακτηριστικά παραδείγματα: Παράδειγμα 1ο Ασφαλισμένος στο Ι ΚΑ για 10 χρόνια, στη συνέχεια στο ΤΣΑ για 15 χρόνια και τέλος στο ΤΕΒΕ για 12 χρόνια, συμπλήρωσε το 60ο έτος της ηλικίας του και πρόκειται να συνταξιοδοτηθεί. Πόση σύνταξη θα πάρει με 37 συνολικά χρόνια ασφάλισης; • Εάν ο συγκεκριμένος ασφαλισμένος έχει ακολουθήσει τη συνήθη πορεία σε ό,τι αφορά τις ασφαλιστικές κλάσεις και κατηγορίες το ποσό σύνταξης που θα πάρει για το συνολικό χρόνο ασφάλισης, θα είναι 640 ευρώ περίπου. Επομένως συμφέρει εάν υπάρχει η δυνατότητα, η συνέχιση της ασφάλισης και αν είναι δυνατόν η παραμονή μέχρι το 65ο έτος, οπότε μπορεί να πάρει δυο συντάξεις που αθροιστικά δίνουν αρκετά μεγαλύτερο ποσό. Παράδειγμα 2ο Εργαζόμενη στο Δημόσιο μητέρα ανηλίκου παιδιού έχει συμπληρώσει 25 έτη ασφάλισης από τα οποία 15 στο Δημόσιο και 10 στο ΙΚΑ. Είναι σήμερα 50 ετών κατηγορίας Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Ποιο είναι το ποσό της κύριας σύνταξης που θα πάρει; • Εάν αποχωρήσει στην ηλικία των 50 ετών η εργαζόμενη του παραδείγματος μας θα πάρει κύρια σύνταξη 535 ευρώ περίπου. Αξίζει να σημειωθεί ότι στην περίπτωση που είχε ασφάλιση μόνο στο Δημόσιο το ποσό της κύριας σύνταξης θα ήταν 680 ευρώ περίπου δηλ. 27% μεγαλύτερη. Συμφέρει λοιπόν και στην περίπτωση αυτή η παραμονή στην εργασία για καλύτερη σύνταξη. ΠΡΟΣΟΧΗ λοιπόν στην πρόωρη συνταξιοδότηση ιδιαίτερα όταν υπάρχει και διαδοχική ασφάλιση. ΣΕ ΠΟΙΕΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ ΣΥΝΥΠΟΛΟΓΙΖΕΤΑΙ Ο ΧΡΟΝΟΣ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗΣ ΘΗΤΕΙΑΣ ΓΙΑ ΘΕΜΕΛΙΩΣΗ ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΟΣ Σε όλα τα Ταμεία ο χρόνος στρατιωτικής θητείας υπολογίζεται για προσαύξηση της σύνταξης εφόσον αναγνωριστεί. Για να συνυπολογιστεί όμως ο χρόνος αυτός και για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος θα πρέπει να ισχύουν οι παρακάτω προϋποθέσεις 1. Για σύνταξη γήρατος α. Συμπλήρωση του 58ου έτους της ηλικίας β. Συμπλήρωση 3.600 ημερών ασφάλισης. Εξαίρεση από τη συγκεκριμένη γενική διάταξη, αποτελούν οι εργαζόμενοι σε βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα για τους οποίους δίνεται η δυνατότητα αναγνώρισης της θητείας για τη συμπλήρωση των 10.500 ημερών ασφάλισης και θεμελίωση του δικαιώματος ακόμη και στην περίπτωση που δεν έχει συμπληρωθεί το 58ο έτος της ηλικίας. 2. Για σύνταξη αναπηρίας Συμπλήρωση 900 ημερών ασφάλισης 3. Για σύνταξη λόγω θανάτου α. Συμπλήρωση 900 ημερών ασφάλισης από τον θανόντα β. Ηλικία 60 ετών για την χήρα γ. Ηλικία μέχρι 18 ετών για τα παιδιά που δεν σπουδάζουν και μέχρι την ηλικία των 24 ετών για τα παιδιά που σπουδάζουν σε ανώτερες ή ανώτατες σχολές. ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ Όταν πρόκειται ο χρόνος στρατιωτικής θητείας να χρησιμοποιηθεί για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος, συμφέρει πάντοτε η αναγνώριση. Εάν όμως χρησιμοποιηθεί μόνο για προσαύξηση της σύνταξης, θα πρέπει να συνεκτιμηθεί η επιλογή της αναγνώρισης με το οικονομικό όφελος που προκύπτει. Δεν συμφέρει πάντοτε η αναγνώριση. Στο Δημόσιο η αναγνώριση γίνεται με διαφορετικές προϋποθέσεις στις οποίες έχουμε αναφερθεί σε προηγούμενο τεύχος.
ΠΩΣ ΘΑ ΕΞΑΓΟΡΑΣΕΤΕ ΕΝΣΗΜΑ
Σε όλα τα ταμεία, πλην ΟΓΑ μπορεί να γίνει η εξαγορά μέχρι 150 ενσήμων προκειμένου ένας ασφαλισμένος να συμπληρώσει τον ελάχιστο χρόνο που απαιτείται για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος. Συγκεκριμένα: Ο ασφαλισμένος μπορεί να αναγνωρίσει: - μέχρι 150 ημέρες ασφάλισης για να συμπληρώσει 4.500 ημέρες ασφάλισης για σύνταξη γήρατος - μέχρι 50 ημέρες ασφάλισης προκειμένου να συμπληρώσει τον ελάχιστο χρόνο που απαιτείται για σύνταξη αναπηρίας. Επίσης σε περίπτωση θανάτου, οι δικαιούχοι σύνταξης μπορούν να αναγνωρίσουν: - μέχρι 50 ημέρες ασφάλισης προκειμένου να συμπληρωθεί ο ελάχιστος χρόνος για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος. ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ Η αναγνώριση μπορεί να γίνει σε ένα ταμείο κύριας ασφάλισης και σε ένα ταμείο επικουρικής ασφάλισης. ΠΟΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ - Ηλικία 65 ετών για άνδρες - Ηλικία 65 ετών για γυναίκες ασφαλισμένες σε ταμείο αυτοαπασχολούμενων και 60 ετών, για εργαζόμενες με μισθωτή εργασία. - Να μην υπάρχει σύνταξη ή δικαίωμα σύνταξης από άλλο φορέα ή το Δημόσιο. - Να έχουν συμπληρωθεί 4.350 ημέρες ασφάλισης ή 141/2 έτη στις περιπτώσεις σύνταξης γήρατος. - Να υπολείπονται μέχρι 50 ημέρες ασφάλισης για την θεμελίωση δικαιώματος στις περιπτώσεις αναπηρίας ή θανάτου. ΠΟΣΟ ΚΟΣΤΙΖΕΙ Η ΕΞΑΓΟΡΑ - Για τους μισθωτούς καταβάλλεται η εισφορά που αντιστοιχεί σε εργαζόμενο και εργοδότη με ελάχιστη αυτή που προβλέπεται από το ΙΚΑ (20%) επί του ημερομισθίου του ανειδίκευτου εργάτη. Αυτό σημαίνει ότι για κάποιον που έχει τελευταίο ασφαλιστικό φορέα το ΙΚΑ και θα χρειαστεί να αναγνωρίσει 100 ημέρες ασφάλισης θα πληρώσει 100 Χ 29,6 Χ 20% = 592 ευρώ. -Για τους ελεύθερους επαγγελματίες η εισφορά που θα καταβληθεί θα είναι ίση με την εισφορά που καταβάλλεται στον κλάδο σύνταξης με βάση την κατηγορία στην οποία ήταν ασφαλισμένος ο ενδιαφερόμενος. Για παράδειγμα για έναν ασφαλισμένο του ΟΑΕΕ που είχε ασφάλιση στο ΤΕΒΕ στην Η' κατηγορία, εάν υποβληθεί αίτηση μέσα στο 2007 για αναγνώριση, για κάθε μήνα θα πρέπει να καταβληθεί εισφορά 247 ευρώ.
ΣΕ ΠΟΙΑ ΤΑΜΕΙΑ ΣΥΜΦΕΡΕΙ Η ΠΑΡΑΜΟΝΗ ΜΕΤΑ ΤΗΝ 35 ΕΤΙΑ
Είναι αρκετοί οι εργαζόμενοι που αναρωτιούνται εάν συμφέρει να παραμείνουν σε ένα ταμείο ασφαλισμένοι μετά την συμπλήρωση 35 ετών ασφάλισης έστω και αν έχουν την δυνατότητα να συνταξιοδοτηθούν άμεσα.Η απάντηση δεν είναι ίδια για όλους γιατί υπάρχουν μεγάλες διαφορές από ταμείο σε ταμείο. Στις περισσότερες περιπτώσεις υπάρχει προσαύξηση της σύνταξης και μετά την συμπλήρωση της 35ετίας. Δεν αποτελεί όμως η προσαύξηση αυτή σοβαρό κίνητρο παραμονής αφού είναι μικρή σε σχέση με το ποσό της σύνταξης που καταβάλλεται. Χαρακτηριστική τέτοια περίπτωση είναι οι δημόσιοι υπάλληλοι. Για κάθε χρόνο παραμονής μετά την 35ετία η κύρια σύνταξη προσαυξάνεται ανάλογα την κατηγορία (Π.Ε., Δ.Ε. κλπ) μόλις από 18-25 ευρώ το μήνα. Στον αντίποδα αυτής της κατάστασης είναι οι αυτοαπασχολούμενοι του Ο.Α.Ε.Ε., που είναι ασφαλισμένοι στο πρώην Τ.Ε.Β.Ε. ή πρώην Τ.Α.Ε.. ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΑ Για έναν ελεύθερο επαγγελματία που έχει συμπληρώσει 35 χρόνια στο πρώην Τ.Ε.Β.Ε. και είναι ασφαλισμένος στην Η' κατηγορία η μηνιαία προσαύξηση στη σύνταξη για κάθε χρόνο που παραμένει είναι 75 ευρώ περίπου. Εάν ο ίδιος έχει ασφάλιση στην Γ κατηγορία ή στην αντίστοιχη που ισχύει σήμερα, για κάθε χρόνο παραμονής η μηνιαία προσαύξηση στη σύνταξη του θα είναι 135 ευρώ. Αυτό είναι ένα ισχυρό κίνητρο παραμονής στην ασφάλιση με δεδομένο ότι οι εισφορές που θα καταβληθούν για ένα χρόνο θα είναι 5.500 ευρώ περίπου και ο ασφαλισμένος κάνει απόσβεση σε 3 χρόνια περίπου για να του μείνει στη συνέχεια μια καλή διαφορά στη σύνταξη. Αντίστοιχο κίνητρο για παραμονή μετά την 35ετία υπάρχει και για τους ασφαλισμένους στο πρώην Ταμείο Εμπόρων (σήμερα Ο.Α.Ε.Ε.). Για κάθε χρόνο παραμονής στην ασφάλιση υπάρχει προσαύξηση 5% στο ποσό της σύνταξης. Για παράδειγμα για κάποιον που είχε ασφάλιση για 15 χρόνια στην Ε' κατηγορία και για 20 χρόνια στην Ζ' το ποσό σύνταξης που αντιστοιχεί σήμερα είναι 960 ευρώ και για κάθε χρόνο που παραμένει στην ασφάλιση πέραν της 35ετίας προβλέπεται μηνιαία προσαύξηση στην σύνταξη 48 ευρώ. Η απόσβεση στην περίπτωση αυτή γίνεται σε 6 περίπου χρόνια. Όλα αυτά βέβαια ισχύουν για τους παλιούς ασφαλισμένους (μέχρι 31/12/92). Οι νέοι ασφαλισμένοι έχουν πολύ χαμηλότερες συντάξεις και πολύ μικρότερες προσαυξήσεις για παραμονή στην ασφάλιση.
ΣΕ ΠΟΙΕΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ ΥΠΟΛΟΓΙΖΕΤΑΙ Ο ΧΡΟΝΟΣ ΑΣΘΕΝΕΙΑΣ ΚΑΙ Ο ΧΡΟΝΟΣ ΑΝΕΡΓΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΗΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΙΚΑ
Ο χρόνος ασθενείας και ο χρόνος ανεργίας υπολογίζονται μέχρι 200 ημέρες ασφάλισης για κάθε περίπτωση με τις εξής προϋποθέσεις: - Να έχουν πραγματοποιηθεί μέσα στην τελευταία πριν την συνταξιοδότηση δεκαετία. - Να συμπληρώνουν τις προβλεπόμενες γενικές προϋποθέσεις συνταξιοδότησης και όχι τις ειδικές. Δηλαδή μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την συμπλήρωση των 4.500 ημερών ασφάλισης, των 10.000 ημερών ασφάλισης κ.λ.π. Δεν συνυπολογίζονται όμως για την συμπλήρωση των 10.500 ημερών ασφάλισης ή των 11.100 για συνταξιοδότηση σε ηλικία 58 ετών ή χωρίς όριο ηλικίας αντίστοιχα.
Η ΣΥΓΧΥΣΗ ΜΕ ΤΙΣ ΑΛΛΑΓΕΣ ΤΟΥ 2008
Τι πρέπει να προσέξουν οι εργαζόμενοι
Με βάση το νόμο 3029/02 αλλάζει ο τρόπος υπολογισμού των συντάξεων του Δημοσίου και των Ειδικών Ταμείων από 1/1/2008. Η αλλαγή αυτή έχει γίνει γνωστή στους εργαζόμενους με έναν τρόπο ανεπαρκή, έτσι ώστε να έχει δημιουργηθεί μια μεγάλη σύγχυση και ανασφάλεια. Πολλοί είναι οι εργαζόμενοι όχι μόνο στο Δημόσιο τις ΔΕΚΟ και τις τράπεζες, αλλά και στον ιδιωτικό τομέα, ακόμη και αυτοαπασχολούμενοι που προγραμματίζουν να αποχωρήσουν για συνταξιοδότηση το αργότερο μέχρι 31/12/2007 με αφορμή αυτή την αλλαγή. Είναι λοιπόν απαραίτητο να ξεκαθαρίσουμε τι ακριβώς αλλάζει και εάν πράγματι θα πρέπει κάποιος να συνταξιοδοτηθεί για το λόγο αυτό. Ας δούμε λοιπόν αναλυτικά πώς έχει το θέμα: 1. Ποιους αφορά η αλλαγή του τρόπου υπολογισμού της σύνταξης από 1/1/2008. Η συγκεκριμένη αλλαγή αφορά το Δημόσιο, το ΤΑΠ-ΟΤΕ , τον ΟΑΠ-ΔΕΗ , το ΤΑΠ-ΕΤΕ , το ΤΑΠ-ΑΤΕ , το ΤΑΠ-ΗΣΑΠ, το ΤΑΠ της Ασφαλιστικής εταιρείας «Η ΕΘΝΙΚΗ», το ΤΑΥ.ΣΟ (ΣΥΝ. ΟΡΓΑΝΩΣΕΩΝ), το Τ.Σ.Π-ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΕΛΛΑΔΟΣ, το ΤΑΠΙΑΤ (ΙΟΝΙΚΗΣ-ΛΑΙΚΗΣ που έχει ενοποιηθεί στο ΙΚΑ) και το ΤΑΠ-ΕΤΒΑ. Επομένως, με βάση τα μέχρι σήμερα ισχύοντα, δεν υπάρχει καμιά τέτοια αλλαγή στα ταμεία των εργαζομένων του Ιδιωτικού Τομέα (ΙΚΑ, ΤΕΒΕ, ΟΓΑ, ΤΑΕ, ΤΣΑ κ.λ.π.) 2. Τι ακριβώς αλλάζει με την συγκεκριμένη διάταξη Σύμφωνα λοιπόν με τον Νόμο 3029/02, οι συντάξεις για όσους είναι ασφαλισμένοι στα παραπάνω Ταμεία θα υπολογίζονται με διαφορετικό τρόπο από αυτόν που ισχύει σήμερα, για τα χρόνια που θα διανυθούν στα Ταμεία αυτά μετά την 1/1/2008. Συγκεκριμένα: Για κάποιο ασφαλισμένο που θα συνταξιοδοτηθεί μετά την 1/1/2008, τα έτη ασφάλισης που έχουν συμπληρωθεί μέχρι 31/12/2007 θα υπολογισθούν με βάση ό,τι ισχύει σήμερα, δηλαδή με βάση τον τελευταίο μισθό, και με ποσοστό αναπλήρωσης 80%. Για τα χρόνια που θα συμπληρωθούν μετά την 1/1/2008 σταδιακά, σε δέκα χρόνια, το ποσοστό αναπλήρωσης μειώνεται από το 80% στο 70%: Για το έτος 2008 το 79% των αποδοχών Για το έτος 2009 το 78% των αποδοχών Για το έτος 2010 το 77% των αποδοχών Για το έτος 2011 το 76% των αποδοχών Για το έτος 2012 το 75% των αποδοχών Για το έτος 2013 το 74% των αποδοχών Για το έτος 2014 το 73% των αποδοχών Για το έτος 2015 το 72% των αποδοχών Για το έτος 2016 το 71% των αποδοχών Για το έτος 2017 το 70% των αποδοχών Σταδιακά επίσης από τον τελευταίο μισθό, πάμε στις αποδοχές της τελευταίας πενταετίας. Ως αποδοχές, πάντοτε για τα έτη μετά την 1/1/2008, λαμβάνονται, για όσους αποχωρήσουν από 1/1/2008 έως 31/12/2012, ο μέσος όρος των μηνιαίων αποδοχών των μηνών που έχουν διανυθεί μέχρι και τον προηγούμενο μήνα από την υποβολή της αίτησης. Από 1/1/2013 και μετά ο υπολογισμός της σύνταξης θα γίνεται με βάση τις αποδοχές της τελευταίας πενταετίας. Ας δούμε όμως το θέμα αναλυτικά μέσα από τα παρακάτω παραδείγματα: ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 1ο: Εκπαιδευτικός άνδρας συμπληρώνει, στο τέλος του 2007, 30 συντάξιμα έτη και ηλικία 55 ετών. Επειδή έχει διοριστεί πριν το 1983 μπορεί να συνταξιοδοτηθεί με την πλήρη σύνταξη που αντιστοιχεί στα 30 συντάξιμα έτη. Τα 2 συντάξιμα έτη από τα 30 είναι από αναγνώριση στρατιωτικής θητείας. Τα ερωτήματα που τον απασχολούν είναι: α. Ποιο είναι το ποσό της κυρίας σύνταξης που θα πάρει εάν συνταξιοδοτηθεί το 2007 με 30 συντάξιμα έτη; β. Ποιο είναι το ποσό της κυρίας σύνταξης που θα πάρει εάν συνταξιοδοτηθεί το 2012 που συμπληρώνει 35 συντάξιμα έτη; ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ: Με βάση το σημερινό επίπεδο των βασικών μισθών για τα 28 και τα 33 χρόνια (ο χρόνος στρατιωτικής θητείας δεν υπολογίζεται για βαθμολογική εξέλιξη) και τον τρόπο υπολογισμού που προβλέπεται από την ισχύουσα νομοθεσία για πριν και μετά την 1/1/2008 θα έχουμε τα παρακάτω: α. Εάν συνταξιοδοτηθεί το 2007 με 30 συντάξιμα έτη το ποσό της κυρίας σύνταξης θα είναι: Ποσό Σύνταξης = Βασικός Μισθός χ 80% χ 30/35 =1.429 χ 80% χ 30/35 = 980 ευρώ β. Εάν συνταξιοδοτηθεί το 2012 με 35 συντάξιμα έτη το ποσό της σύνταξης θα αποτελεί το άθροισμα δυο επιμέρους ποσών: 1. Ποσό σύνταξης για τα 30 έτη που συμπληρώθηκαν μέχρι τέλους του 2007 = Βασικός Μισθός χ 80% χ 30/35 = 1544 χ 80% χ 30/35 = 1059 ευρώ 2. Ποσό σύνταξης για τα 5 έτη που θα συμπληρωθούν από 1/1/2008 μέχρι το τέλος του 2012 = 1475 χ 75% χ 5/35 = 158 ευρώ Επομένως το συνολικό ποσό της κύριας σύνταξης που θα καταβληθεί στον εργαζόμενο το 2012 (πάντοτε με βάση τους μισθούς που ισχύουν σήμερα) θα είναι 1059 + 158 = 1217 ευρώ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ: 1. Ως βασικός μισθός για την πρώτη περίπτωση (συνταξιοδότηση το 2007) λαμβάνεται ο βασικός μισθός που καταβάλλεται για τα 28 έτη υπηρεσίας αφού ο χρόνος στρατιωτικής θητείας δεν υπολογίζεται για την μισθολογική εξέλιξη του υπαλλήλου. 2. Ως βασικός μισθός για την δεύτερη περίπτωση (συνταξιοδότηση το 2012) λαμβάνεται ο βασικός μισθός που καταβάλλεται για 33 έτη υπηρεσίας. Ο μέσος όρος των βασικών αποδοχών της τελευταίας πενταετίας υπολογίζεται με τους βασικούς μισθούς της περιόδου αυτής, όπως αυτοί έχουν διαμορφωθεί κατά την ημερομηνία αποχώρησης. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: 1. Εάν ο εργαζόμενος του παραπάνω παραδείγματος αποχωρήσει το 2007 θα λάβει ως κύρια σύνταξη ποσό 980 ευρώ. Εάν αποχωρήσει μετά από 5 χρόνια το ποσό της σύνταξης που θα λάβει ο ίδιος εργαζόμενος θα είναι 1217 ευρώ δηλαδή 24,2% μεγαλύτερη σύνταξη (237 ευρώ παραπάνω). Εάν δεν υπήρχε η αλλαγή που προβλέπει η ισχύουσα νομοθεσία για την περίοδο μετά την 1/1/2008 το ποσό της σύνταξης που θα έπαιρνε ο εργαζόμενος το 2012 θα ήταν: Βασικός μισθός τελευταίου μήνα χ 80% χ 35/35 = 1544 χ 80% = 1235 δηλαδή 18 ευρώ παραπάνω σε σχέση με το ποσό της σύνταξης που τελικά θα πάρει. Επομένως είναι εντελώς λαθεμένη η επιλογή να αποχωρήσει κάποιος το 2007 με το σκεπτικό ότι θα κερδίσει οτιδήποτε. Το αντίθετο συμβαίνει αφού με την πρόωρη αποχώρηση χάνει την δυνατότητα να έχει κατά 237 ευρώ μεγαλύτερη σύνταξη. Αυτά ισχύουν για την κύρια σύνταξη, εάν υπολογίσουμε στο παράδειγμα μας και την επικουρική σύνταξη και το μέρισμα από το Μ.Τ.Π.Υ. η πρόωρη αποχώρηση αποδεικνύεται ακόμη πιο ασύμφορη. Συγκεκριμένα ο εργαζόμενος που αναφέρεται στο παράδειγμα εάν αποχωρήσει το 2007 το συνολικό ποσό σύνταξης που θα πάρει από όλα τα ταμεία θα είναι 1420 ευρώ περίπου. Εάν αποχωρήσει το 2012 το αντίστοιχο ποσό της σύνταξης θα είναι 1770 ευρώ, δηλαδή 350 ευρώ μεγαλύτερη. Υπάρχει τέλος και το εφάπαξ βοήθημα που στην πρώτη περίπτωση θα είναι 41.000 ευρώ περίπου και στη δεύτερη 52.000 ευρώ περίπου. ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 2ο: Γυναίκα εργαζόμενη στο δημόσιο από το 1982 συμπληρώνει 25 συντάξιμα έτη στο τέλος του 2007. Έχει ηλικία 55 ετών και δεν έχει συμπληρώσει προϋποθέσεις για πλήρη σύνταξη όπως προβλέπεται για μητέρες ανηλίκων παιδιών κ.λ.π. Μπορεί στην περίπτωση αυτή να πάρει μόνο μειωμένη σύνταξη και ανήκει στην κατηγορία Μέσης Εκπαίδευσης (Μ.Ε.). Τα ερωτήματα που την απασχολούν είναι: α. Ποιο είναι το ποσό της κύριας σύνταξης που θα πάρει όταν αποχωρήσει στο τέλος του 2007; β. Ποιο είναι το ποσό της κύριας σύνταξης που θα πάρει εάν αποχωρήσει στο τέλος του 2012; Σε εφαρμογή της ισχύουσας νομοθεσίας λοιπόν και με βάση όσα προβλέπονται για τις περιπτώσεις μειωμένης σύνταξης θα έχουμε τα παρακάτω: α. Το ποσό της κύριας σύνταξης που θα καταβληθεί εφόσον υπάρξει αποχώρηση στο τέλος του 2007 με 25 συνολικά έτη θα είναι: Ποσό Σύνταξης = Βασικός Μισθός χ 80% χ 25/35 χ 77,5% = 1188 χ 80% χ 25/35 χ 77,5% = 526 ευρώ (Ο συντελεστής 77,5% είναι αυτός που ισχύει όταν υπάρχει πρόωρη συνταξιοδότηση, 5 έτη νωρίτερα από το 60ο έτος που προβλέπεται για τις γυναίκες της κατηγορίας αυτής). β. Το ποσό της κύριας σύνταξης που θα καταβληθεί το 2012 με 30 συντάξιμα έτη και με βάση το νέο τρόπο υπολογισμού όπως αναλύθηκε στο πρώτο παράδειγμα θα είναι το άθροισμα δύο επιμέρους ποσών. 1. Ποσό σύνταξης για τα 25 έτη που συμπληρώθηκαν μέχρι το τέλος του 2007 = Βασικός Μισθός* χ 80% χ 25/35 = 1253 χ 80% χ 25/35 = 716 ευρώ 2. Ποσό σύνταξης για τα 5 έτη που θα συμπληρωθούν μετά την 1/1/2008 = Βασικός Μισθός* χ 75% χ 5/35 = 1213 χ 75% χ 5/35 = 130 ευρώ (*όπου Βασικός Μισθός για την περίπτωση αυτή, είναι οι μέσες βασικές αποδοχές της πενταετίας). Επομένως το συνολικό ποσό της κύριας σύνταξης θα είναι 716 + 130 = 846 ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι στην δεύτερη περίπτωση (αποχώρηση το 2012) η εργαζόμενη του παραδείγματος θα έχει 60,8% μεγαλύτερη σύνταξη (320 ευρώ) από εκείνη που θα πάρει εάν αποχωρήσει το 2007. Εάν υπολογιστούν και οι διαφορές από τα άλλα ταμεία (Τ.Ε.Α.Δ.Υ., Μ.Τ.Π.Υ.), τότε φαίνεται πόσο ασύμφορη είναι η επιλογή για πρόωρη συνταξιοδότηση. ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΑ: Η συνολική σύνταξη που θα καταβληθεί σε περίπτωση αποχώρησης το 2007 θα είναι 790 ευρώ περίπου και το εφάπαξ βοήθημα 31.000 ευρώ περίπου. Στην περίπτωση συνταξιοδότησης το 2012 το συνολικό ποσό σύνταξης θα είναι 1.235 ευρώ περίπου, ενώ το εφάπαξ βοήθημα θα είναι 40.000 ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι με παραμονή για 5 χρόνια στην εργασία της η εργαζόμενη εξασφαλίζει 445 ευρώ μεγαλύτερη σύνταξη και 9.000 ευρώ περίπου μεγαλύτερο εφάπαξ βοήθημα. Επισημαίνεται ότι στην περίπτωση που δεν υπήρχε αλλαγή στον τρόπο υπολογισμού για την κύρια σύνταξη μετά την 1/1/2008 η συνολική σύνταξη θα ήταν 15 περίπου ευρώ μεγαλύτερη. ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 3ο: Εργαζόμενη στην Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος συμπληρώνει στο τέλος του 2007, 27 έτη ασφάλισης και μπορεί να συνταξιοδοτηθεί με τις διατάξεις που ισχύουν για τις μητέρες ανηλίκων. Ο συντάξιμος μισθός που έχει σήμερα είναι 1300 ευρώ. Εργαζόμενη της ίδιας κατηγορίας έχει συντάξιμο μισθό σήμερα με 30 έτη υπηρεσίας 1.450 ευρώ. Τα ερωτήματα που απασχολούν την συγκεκριμένη εργαζόμενη είναι: α. Ποιο θα είναι το ποσό κυρίας σύνταξης που θα πάρει εάν αποχωρήσει στο τέλος του 2007; β. Ποιο θα είναι το ποσό της κυρίας σύνταξης που θα πάρει εάν αποχωρήσει το 2010; ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ: α. Στην περίπτωση συνταξιοδότησης στο τέλος του 2007 το ποσό της κυρίας σύνταξης που θα λάβει η εργαζόμενη θα είναι: Ποσό Σύνταξης = Συντάξιμος Μισθός χ 80% χ 27/35 = 1300 χ 80% χ 27/35 = 802 ευρώ β. Στην περίπτωση συνταξιοδότησης το 2010 με 30 έτη ασφάλισης και 1450 ευρώ συντάξιμο μισθό του τελευταίου μήνα, όπως ισχύει σήμερα, το ποσό της κυρίας σύνταξης θα είναι το άθροισμα δυο επιμέρους ποσών. 1. Ποσό Σύνταξης για τα έτη ασφάλισης μέχρι το τέλος του 2007 = 1450 χ 80% χ 27/35 = 895 ευρώ 2. Ποσό Σύνταξης για τα 3 έτη που θα συμπληρωθούν μετά την 1/1/2008 = 1420 χ 77% χ 3/35 = 94 ευρώ (1400 ευρώ είναι οι μέσες αποδοχές της τελευταίας τριετίας όπως διαμορφώνεται με τις αναπροσαρμογές που προβλέπει ο Νόμος 3029/02). Επομένως το συνολικό ποσό κύριας σύνταξης στην περίπτωση αυτή θα είναι 989 ευρώ (895 + 94). ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ: Με βάση τα σημερινά δεδομένα σε ό,τι αφορά στις αποδοχές η διαφορά που θα έχει στην κύρια σύνταξη της η εργαζόμενη του παραδείγματος θα είναι 187 ευρώ. Εάν δεν υπήρχε η αλλαγή του τρόπου υπολογισμού της σύνταξης από 1/1/2008 η ίδια η εργαζόμενη θα έπαιρνε κύρια σύνταξη το 2010, 994 ευρώ, δηλαδή 7 ευρώ παραπάνω από αυτά που τελικά θα πάρει. ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 4ο: Εργαζόμενος στο δημόσιο τομέα από το 1983 μέχρι σήμερα (ασφαλισμένος στο δημόσιο ή σε ειδικό ταμείο για το οποίο δεν υπάρχουν διαφορές) έχει συμπληρώσει 24 χρόνια ασφάλισης μέχρι το 2007 και πρόκειται να συνταξιοδοτηθεί με 35 έτη ασφάλισης το 2018 οπότε και θεμελιώνει συνταξιοδοτικό δικαίωμα. Το ενδιαφέρον στην περίπτωση αυτή είναι τι κύρια σύνταξη θα έπαιρνε με το παλαιό καθεστώς (80% του τελευταίου μισθού) και ποια θα είναι η σύνταξη που θα πάρει με το νέο καθεστώς του Νόμου 3029 του 2002. Η απάντηση στο ερώτημα αυτό είναι ότι με βάση το σημερινό επίπεδο των συντάξιμων αποδοχών όπως αυτές αντιστοιχούν στα 24 έτη υπηρεσίας και στα 35 έτη για το δημόσιο, το ποσό της κύριας σύνταξης με το παλαιό καθεστώς θα ήταν 1235 ευρώ, ενώ με το νέο καθεστώς θα είναι 1180 ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι το παλαιό με το νέο καθεστώς έχουν διαφορά για το παράδειγμα μας 55 ευρώ, δηλαδή υπάρχουν απώλειες στη σύνταξη σε ποσοστό 4,5%.
ΧΡΗΣΙΜΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ:
1. Με την αλλαγή του τρόπου υπολογισμού των συντάξεων από 1/1/2008 υπάρχει σταδιακά μείωση του ποσού της σύνταξης για τους εργαζόμενους που θα χρειαστεί να παραμείνουν στην εργασία τους αρκετά χρόνια μετά την παραπάνω ημερομηνία προκειμένου να θεμελιώσουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα. Η άποψη που επικρατεί όμως ότι όσοι αποχωρήσουν μέχρι 31/12/2007 είναι κερδισμένοι είναι εντελώς εσφαλμένη. Τίποτα δεν χάνει ο εργαζόμενος για τα χρόνια που έχει συμπληρώσει μέχρι το τέλος του 2007 αφού οποτεδήποτε αποχωρήσει η σύνταξη του θα υπολογιστεί με τον τελευταίο μισθό που θα έχει τότε και το 80% ως ποσοστό αναπλήρωσης. Η μείωση αφορά μόνο στα χρόνια που θα συμπληρωθούν μετά την 1/1/2008. Με απλά λόγια για τα έτη ασφάλισης που συμπληρώνει ένας εργαζόμενος μέχρι τέλους του 2007 δεν υπάρχει καμιά αλλαγή στον τρόπο υπολογισμού ανεξάρτητα το πότε θα υποβληθεί η αίτηση συνταξιοδότησης. Για τα έτη ασφάλισης, όμως, που θα συμπληρωθούν μετά την 1/1/2008 θα πάρει ο ίδιος εργαζόμενος μικρότερη σύνταξη από εκείνη που θα έπαιρνε εάν δεν υπήρχε η αλλαγή στον τρόπο υπολογισμού. 2. Ο Νομός 3029 του 2002 (Νόμος Ρέππα), στον οποίο περιλαμβάνονται οι διατάξεις για την αλλαγή του τρόπου υπολογισμού των συντάξεων μετά την 1/1/2008, περιλαμβάνει ταυτόχρονα 3 βασικές ρυθμίσεις, η εφαρμογή των οποίων έχει ιδιαίτερη σημασία για το συνολικό αποτέλεσμα αυτών των διατάξεων σε σχέση με τις συντάξεις, τις εισφορές κ.λ.π. • Η πρώτη ρύθμιση προβλέπει τη διατήρηση του καθεστώτος συνταξιοδότησης των ασφαλισμένων των ειδικών Ταμείων και μετά την ενοποίηση τους στο Ι.ΚΑ (Δ.Ε.Κ.Ο.- Τράπεζες). • Η δεύτερη ρύθμιση προβλέπει τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών και πάλι για τα ειδικά Ταμεία που συγχωνεύονται στο Ι.Κ.Α. με απώτερη ημερομηνία 1/1/2008. Αυτό σημαίνει για τους εργαζόμενους μείωση της εισφοράς από το 11% στο 6,67% έτσι ώστε να εξομοιωθεί με εκείνη που ισχύει στο Ι.ΚΑ (αντίστοιχη μείωση προβλέπεται και για τις εργοδοτικές εισφορές). • Η τρίτη ρύθμιση αφορά στους δημοσίους υπαλλήλους και αναφέρεται στην ενσωμάτωση ποσού 176 ευρώ στις συντάξιμες αποδοχές. Η διάταξη αυτή καταργήθηκε το 2003, πρώτο χρόνο εφαρμογής της, για να επανέλθει, με μια μικρή τροποποίηση, σε ισχύ από 1/7/2007 και χωρίς προοπτική ενσωμάτωσης του ποσού αυτού στους βασικούς μισθούς. Επομένως η διατήρηση των προϋποθέσεων συνταξιοδότησης για τα συγχωνευόμενα στο Ι.Κ.Α. Ταμεία, η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών και η ενσωμάτωση των 176 ευρώ στους βασικούς μισθούς αποτελούν τις ελάχιστες, παράλληλες ρυθμίσεις που πρέπει να εφαρμοστούν μαζί με εκείνες που προβλέπουν την αλλαγή του τρόπου υπολογισμού των συντάξεων προκειμένου να μην υπάρξουν παραπέρα αρνητικές επιπτώσεις. Σε διαφορετική περίπτωση το αίτηματων εργαζομένων για επαναφορά του προηγούμενου καθεστώτος και υπολογισμό της σύνταξης με βάση το 80% του τελευταίου μισθού, δεν είναι απλά δίκαιο, αλλά ασφαλιστικά και ηθικά επιβεβλημένο.  

Eπαναδημοσιεύεται από το περιοδικό «ασφαλισμένος» όπου καταχωρήθηκε στο τεύχος 45 μαΐου-ιουνίου 2007

Διεύθυνση: Πατριάρχου Ιωακείμ 30 Αθήνα 10675 | Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο: info@epkodi.gr

Πολιτική Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων