Ο εφησυχασμός της κοινωνίας, η αδράνεια και ο συμβιβασμός είναι η αχίλλειος πτέρνα της δημοκρατίας και των θεσμών της

fb

Τα πραγματικά προβλήματα και η αναποτελεσματικότητα του νέου ασφαλιστικού νόμου

«Τα πραγματικά προβλήματα και η αναποτελεσματικότητα του νέου ασφαλιστικού νόμου. Η επόμενη μέρα»

Γεώργιος Κουτρουμάνης,

Πρόεδρος Πανελλήνιας

Ένωσης Υπαλλήλων

Κοινωνικής Πολιτικής

(ΠΟΠΟΚΠ)

Κυρίες και Κύριοι

Η Ημερίδα πραγματοποιείται σε μια πολύ δύσκολη συγκυρία για τους εργαζομένους, για τους μισθωτούς, για τους συνταξιούχους. Οι χαμηλές ονομαστικές αυξήσεις στα εισοδήματα σε συνδυασμό με τη μεγάλη, την ανεξέλεγκτη ακρίβεια σε βασικά προϊόντα και υπηρεσίες, μειώνει χρόνο με το χρόνο δραματικά το πραγματικό εισόδημα και φέρνει σε απόγνωση τα νοικοκυριά.

Η επίθεση που δέχεται παράλληλα ο κόσμος της εργασίας, έχει διαμορφώσει τριτοκοσμικές συνθήκες και βάζει στο περιθώριο μεγάλες ομάδες του πληθυσμού με χαμηλά εισοδήματα, με ανασφάλιστη εργασία, με ανεπαρκές δίχτυ κοινωνικής προστασίας.

Με την σημερινή ημερίδα μας δίνεται η δυνατότητα να κάνουμε μια ψύχραιμη, ειλικρινή αλλά και υπεύθυνη αποτίμηση και εκτίμηση της κατάστασης μετά και το νόμο 3655 που ψηφίστηκε και μπήκε σε εφαρμογή από τις 3 Απριλίου του 2008.

Οι εργαζόμενοι, οι συνταξιούχοι, οι νέοι, οι πολίτες στο σύνολό τους, έχουν δικαίωμα και απαίτηση να γνωρίζουν την πραγματικότητα σε σχέση με το μεγάλο θέμα του ασφαλιστικού. Είναι ένα θέμα, άλλωστε, που αφορά το σύνολο του πληθυσμού της χώρας μας, που αφορά την ποιότητα της ζωής και το επίπεδο διαβίωσης.

Ποια είναι, λοιπόν, τα χαρακτηριστικά της επόμενης ημέρας για το ασφαλιστικό;

Ποια είναι η οικονομική κατάσταση των Ταμείων σήμερα;

Ποιες είναι οι αλλαγές που επέρχονται με το νέο νόμο;

Αυξάνονται και πόσο τα όρια ηλικίας;

Μειώνονται και πόσο οι συντάξεις;

Προκύπτουν οφέλη για το σύστημα και ποια;

Δημιουργούνται προοπτικές ενίσχυσης της αποτελεσματικότητάς του και της οικονομικής του βιωσιμότητας;

Ποια θα είναι τα αποτελέσματα των ενοποιήσεων;

Αυτά είναι μερικά από τα πολύ κρίσιμα ερωτήματα στα οποία οφείλουμε όλοι να δώσουμε απαντήσεις. Να καταθέσουμε τις απόψεις μας, τις εκτιμήσεις μας, τις προτάσεις μας.

Ας πάρουμε, λοιπόν τα πράγματα από την αρχή.

Ποια είναι η οικονομική κατάσταση των Ταμείων

Η ήδη προβληματική αναλογία συνταξιούχων- ασφαλισμένων επιδεινώνεται συνεχώς και στο τέλος του 2008 θα κινηθεί κοντά στο 1 προς 1,7. Δηλαδή σε κάθε συνταξιούχο κύριας σύνταξης θα αναλογούν 1,7 εργαζόμενοι. Η επιδείνωση της σχέσης είναι ραγδαία αν αναλογιστεί κανείς ότι μόλις πριν 15 χρόνια η ίδια σχέση ήταν 1 προς 2,33. Την ίδια στιγμή, βέβαια, υπάρχουν 1.100.000 εργαζόμενοι που είναι εκτός συστήματος, αφού εργάζονται χωρίς να ασφαλίζονται.

Μεγάλη είναι η επιδείνωση της σχέσης στα Ταμεία των ΔΕΚΟ και των Τραπεζών όπου σε Ταμεία όπως ο Ο.Α.Π.- Δ.Ε.Η., το Τ.Α.Π.- Ο.Τ.Ε., το Τ.Σ.Π.- Η.Σ.Α.Π., το Τ.Σ.Π.- Α.Τ.Ε., οι συνταξιούχοι ξεπερνούν πλέον τον αριθμό των εργαζομένων.

Δραματική αναμένεται να είναι και η επιδείνωση της σχέσης στα Ταμεία του Δημοσίου, λόγω της αύξησης των συνταξιοδοτήσεων, αλλά κυρίως λόγω της κάλυψης των αναγκών του Δημοσίου με προγράμματα Stage, με συμβασιούχους έργου, με συμβάσεις ορισμένου και αορίστου χρόνου. Οι εργαζόμενοι αυτοί, όσοι δεν είναι ανασφάλιστοι, ασφαλίζονται σε άλλα Ταμεία και όχι στα Ταμεία του Δημοσίου. Εκτίμησή μας είναι ότι η σχέση από το 1 προς 2,4 που είναι σήμερα την επόμενη πενταετία θα διαμορφωθεί στο 1 προς 1,5 με σημαντικές επιπτώσεις στα οικονομικά των Ταμείων.

Ελλείμματα

Η μη επίτευξη των στόχων των Ταμείων σε ό,τι αφορά τα έσοδα, η μεγάλη αύξηση των δαπανών υγείας και η ασυνέπεια του Κράτους στις υποχρεώσεις του, θα αυξήσουν το οργανικό ετήσιο έλλειμμα των μεγάλων Ταμείων για το 2008, το οποίο αναμένεται να ξεπεράσει το έτος αυτό τα 4,6 δις ευρώ. Πρόκειται για το έλλειμμα του Ι.Κ.Α., του Ο.Γ.Α. (στον Κλάδο Υγείας), του Ο.Α.Ε.Ε., του Τ.Α.Π.- Ο.Τ.Ε., του Ο.Α.Π.- Δ.Ε.Η. (με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του Φορέα), και άλλων Ταμείων του ευρύτερου Δημόσιου Τομέα. Το έλλειμμα αυτό το 2006 ήταν στα 1,8 δις ευρώ και το 2007 στα 3,3 δις ευρώ. Από τα 4,6 δις ευρώ ένα ποσό 1 δις ευρώ περίπου, θα δωθεί από τον Κ.Π. για Τ.Α.Π.- Ο.Τ.Ε. και Ο.Α.Π.-Δ.Ε.Η. και ένα ποσό 1,1 δις ευρώ επίσης από τον Κ.Π. για διαφορές του 1% του ΑΕΠ για το Ι.Κ.Α.

Οφειλές προς και από τα Ταμεία

Τα χρέη που οφείλει το Δημόσιο και οι επιχειρήσεις στο σύνολο των Ταμείων θα ανέλθουν στο τέλος του 2008 στα 16,7 δις ευρώ περίπου, από τα οποία τα 8,9 δις ευρώ είναι υποχρεώσεις του Δημοσίου (χωρίς να υπολογίζονται επιβαρύνσεις από την άσκηση κοινωνικής πολιτικής). Από αυτά έχει εγγραφεί ποσό 1,1 δις ευρώ περίπου στον Κ.Π. για τις διαφορές του 1% του Α.Ε.Π. για το Ι.Κ.Α. Εάν αποδοθεί το ποσό αυτό θα μειωθεί ισόποσα το χρέος. Το 2006 οι οφειλές του Δημοσίου προς τα Ταμεία ήταν 5,6 δις ευρώ.

Την ίδια στιγμή τα Ταμεία οφείλουν μεταξύ των άλλων στα νοσοκομεία ποσό 2 δις περίπου ευρώ. Ειδικότερα οι οφειλές του ΙΚΑ είναι μεγάλες και προς τον Ο.Α.Ε.Δ., τον Ο.Ε.Κ., την Εργατική Εστία και το Ε.Τ.Ε.Α.Μ. Στο τέλος του 2008 το Ι.Κ.Α. θα οφείλει σε τρίτους το ποσό των 12 περίπου δις ευρώ.

Η σημερινή, λοιπόν, περιουσία του Ι.Κ.Α. που είναι κοντά στα 4,5 δις ευρώ επαρκεί για να καλύψει μόλις το 1/3 των οφειλών του.

Εισφοροδιαφυγή

Η εισφοροδιαφυγή μεγαλώνει χρόνο με το χρόνο αντί να περιορίζεται. Οι μεγάλες λειτουργικές αδυναμίες των Ταμείων, οι πολλαπλές στρεβλώσεις που δεν δημιουργούν κίνητρο ασφάλισης, οι επαναλαμβανόμενες ρυθμίσεις οφειλών, δημιουργούν ευνοϊκές συνθήκες για όσους είναι ασυνεπείς στις υποχρεώσεις τους. Οι προβλέψεις μας τα τελευταία 8 χρόνια για την πορεία της εισφοροδιαφυγής ήταν ασφαλείς και με βάση την ίδια μεθοδολογία η πρόβλεψη για το 2008 είναι ότι η εισφοροδιαφυγή θα πλησιάσει τα 6,8 δις ευρώ, αυξημένη κατά 1,2 δις ευρώ κατά μέσο όρο σε ετήσια βάση τα τελευταία χρόνια.

Δαπάνες υγειονομικής περίθαλψης

Το 2007 παρουσιάστηκε η μεγαλύτερη αύξηση δαπανών της τελευταίας 10ετίας που οφείλεται κυρίως στην αύξηση της δαπάνης για φάρμακο. Η αύξηση για τις φαρμακευτικές δαπάνες ήταν διαφορετική από Ταμείο σε Ταμείο και το χρόνο αυτό κυμάνθηκε από 15%-40%. Πάντως και με αυτό το δεδομένο η δαπάνη για φαρμακευτική περίθαλψη την τελευταία πενταετία, από τα 1.562 εκ. ευρώ το 2003, αναμένεται να διαμορφωθεί το 2008 στα 3,9 δις ευρώ (αύξηση 150 %). Αυτό είναι που οδηγεί και στην αδυναμία των Ταμείων να εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις τους στα νοσοκομεία.

Αυτή είναι, λοιπόν, συνοπτικά η πραγματικότητα σε σχέση με την οικονομική κατάσταση στα ασφαλιστικά Ταμεία. Μια πραγματικότητα ιδιαίτερα δυσμενής που επιδεινώνεται χρόνο με το χρόνο. Δεν είναι τυχαίο εξάλλου ότι οι αυξήσεις στις συντάξεις που αποφασίστηκαν για το 2008 με εξαίρεση τους δικαιούχους του ΕΚΑΣ και τους συνταξιούχους αγρότες είναι οι χαμηλότερες των τελευταίων 15 ετών.

Ας έρθουμε, τώρα, στο νέο νόμο 3655, να δούμε ποια είναι τα χαρακτηριστικά του και ποια από τα προβλήματα που προαναφέραμε αντιμετωπίζει.

Πρέπει, όμως, να συμφωνήσουμε πρώτα σε ορισμένα απολύτως προφανή σημεία τα οποία δεν μπορούν να τίθενται σε αμφισβήτηση από την πλευρά της κυβέρνησης. Εάν δεν μπορούμε να συμφωνήσουμε σε μια πραγματικότητα, είναι αδύνατον να γίνει η οποιαδήποτε προσέγγιση στο μεγάλο ζήτημα του ασφαλιστικού, για θέματα που επιδέχονται διαφορετικές εκτιμήσεις και ερμηνείες.

Η πραγματικότητα αυτή, λοιπόν, είναι ότι στην ολοκλήρωση των αλλαγών το 2020 και ξεκινώντας από το 2009, θα έχουμε, με βάση όσα προβλέπει ο νόμος:

--Αύξηση στα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης για 18 συνολικά μεγάλες ομάδες ασφαλισμένων από το σύνολο σχεδόν των Ταμείων από 2 μέχρι και 10 χρόνια.

--Μείωση της σύνταξης από 1/1/2009 στις περιπτώσεις πρόωρης συνταξιοδότησης μέχρι 10% σε σχέση με αυτές που χορηγούνται σήμερα (κύριας και επικουρικής).

--Μείωση της επικουρικής σύνταξης μέχρι και 70%, από 1/1/2013 και σταδιακά μέχρι το 2020.

--Μείωση του εισοδήματος συνολικά από συντάξεις για τους μελλοντικούς συνταξιούχους, που κλιμακώνεται στις περιπτώσεις πρόωρης σύνταξης από 13% μέχρι 43% περίπου και για τις περιπτώσεις συνταξιοδότησης με τα κανονικά όρια από 3% μέχρι 37% περίπου.

--Έμμεση αύξηση του χρόνου εργασίας για συνταξιοδότηση, πέρα από εκείνη που ρητά προβλέπεται από την αύξηση του ορίου ηλικίας, μέχρι 12 χρόνια προκειμένου να λάβει ο εργαζόμενος το ποσό της σύνταξης που θα έπαιρνε με το μέχρι σήμερα καθεστώς.

--Ανατροπή ώριμων ασφαλιστικών δικαιωμάτων, αφού ακόμη και εκείνοι που μετρούσαν μήνες για να πάρουν τη σύνταξη θα υποστούν τις συνέπειες των αλλαγών.

Επειδή υπάρχουν ορισμένοι από την πλευρά της κυβέρνησης που αμφισβητούν αυτήν την πραγματικότητα, έχουμε επεξεργαστεί και παρουσιάζουμε πίνακες με παραδείγματα από όλα σχεδόν τα Ταμεία και κυρίως από τα Ταμεία των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα.

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ ΕΞΕΛΙΞΗΣ ΣΥΝΤΑΞΕΩΝ

(για ασφαλισμένους μέχρι 31/12/1992)

ΠΛΗΡΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗ

Ταμεία

Ποσό Σύνταξης

(Κύρια + Επικουρική)

Διαφορά

Απαιτούμενα επιπλέον χρόνια εργασίας για την καταβολή ίδιας σύνταξης

Με παλαιό

καθεστώς

Με νέο

καθεστώς

Σε ποσοστό

επί %

Σε ευρώ

Ι.Κ.Α. και

Ε.Τ.Ε.Α.Μ.

926

775

-16,3 %

-151

5

Ι.Κ.Α. και Τ.Ε.Α.Υ.Ε.Κ.

1.002

775

-22,7 %

-227

7

Ι.Κ.Α. και Τ.Ε.Α.Υ.Φ.Ε.

1.222

775

-36,6 %

-447

12

Ι.Κ.Α. και

Τ.Α.Ν.Π.Υ.

997

775

-22,3 %

-222

7

Ι.Κ.Α. και

Τ.Ε.Α.Υ.Ε.Τ.

(Τροφίμων)

1.047

775

-26 %

-272

8

Ι.Κ.Α. και

Ηλεκτροτεχνιτών

954

775

-18,8 %

-179

6

Ι.Κ.Α. και

Ιδιωτικών Εκπαιδευτικών

830

775

-6,6 %

-55

2

Ι.Κ.Α. και

Τ.Ε.Α.Π.Ο.Ζ.Ο.

858

775

-9,7 %

-83

3

Ι.Κ.Α. και

Τ.Ε.Α.Π.Ε.Τσιμ.

936

775

-17,2 %

-161

5

Ι.Κ.Α. και Πετρελαιοειδών

1.094

775

29,2%

-319

9

Ι.Κ.Α. και

Ιπποδρομιών

1.222

775

-36,6 %

-447

12

Ι.Κ.Α. και

Τ.Ε.Α.Π.Π.Ε.Ρ.Τ.

1.009

892

-11,6 %

-117

3

Ι.Κ.Α. και

Τ.Ε.Α.Π.Ο.Κ.Α.*

986

849

-13,9%

-137

4

Ι.Κ.Α. και

Ε.Υ.Δ.Α.Π.

820

775

-5,5%

-45

1

Δημόσιο και

Τ.Α.Δ.Κ.Υ.*

952

849

-10,8%

-103

3

Τ.Α.Π.- Ο.Τ.Ε. και

Τ.Αρ.Π.- Ο.Τ.Ε.

879

849

-3,4%

-30

1

Τ.Σ.Π.- Ε.Τ.Ε.

986

849

-13,9%

-137

4

Παρατηρήσεις : 1. Ως συντάξιμες αποδοχές έχει ληφθεί το ποσό των 1.250 ευρώ και ο χρόνος ασφάλισης υπολογίστηκε στα 25 χρόνια για όλες τις περιπτώσεις.

2. Η διαφορά στο ποσό της σύνταξης προκύπτει αποκλειστικά από τη μείωση των επικουρικών συντάξεων στο 20% των συντάξιμων αποδοχών.

3. Το Τ.Ε.Α.Π.Ο.Κ.Α. και το Τ.Α.Δ.Κ.Υ. είναι τα μόνα Ταμεία που οι αναλογιστικές τους μελέτες δείχνουν αναλογιστικό πλεόνασμα.\

4. Οι μειώσεις στα ποσά των συντάξεων του πίνακα οφείλονται στην μείωση της επικουρικής σύνταξης στο 20% αλλά και στην παραπέρα μείωση κύριας και επικουρικής σύνταξης από το 4,5% το χρόνο στο 6% στις περιπτώσεις πρόωρης συνταξιοδότησης.

Πώς θίγονται ακόμη και υπερώριμα ασφαλιστικά δικαιώματα: Ας δούμε το θέμα αυτό με τα παρακάτω παραδείγματα. 1) Άνεργος, πρώην ασφαλισμένος στο Ι.Κ.Α., ηλικίας 60 ετών, συμπληρώνει τον Ιανουάριο του 2009 δύο έτη στην ανεργία και μπορεί να πάρει μειωμένη σύνταξη. Με 30 έτη ασφάλισης και 1.300 ευρώ συντάξιμες αποδοχές, το ποσό της σύνταξης που θα έπαιρνε, κύριας και επικουρικής, θα ήταν 885 ευρώ (597+288). Με το νέο νόμο θα πάρει σύνταξη, τον Ιανουάριο του 2009, 799 ευρώ (539+260), δηλαδή 86 ευρώ το μήνα λιγότερα (-9,7%).   2) Μητέρα ανήλικου παιδιού, ηλικίας 48 ετών, σήμερα, ασφαλισμένη στο Ι.Κ.Α., σε δύο χρόνια (δηλαδή το 2010) θα μπορούσε να συνταξιοδοτηθεί με μειωμένη σύνταξη, έχοντας συμπληρώσει τα 5.500 ένσημα που απαιτούνται. Με το νέο νόμο το 2010 που θα είναι 50 ετών, το όριο ηλικίας θα είναι στα 51, επομένως δεν μπορεί να πάρει σύνταξη. Το 2011 θα έχει ηλικία 51 ετών αλλά το όριο ηλικίας, με βάση πάντοτε το νέο νόμο, θα είναι στα 52 κ.ο.κ. Έτσι, λοιπόν, η συγκεκριμένη εργαζόμενη που επρόκειτο να συνταξιοδοτηθεί σε 2 χρόνια, θα πάρει σύνταξη σε 7 χρόνια (+ 5 χρόνια), σε ηλικία 55 ετών.   Πώς θίγονται σε μεγάλο βαθμό οι εργαζόμενοι του ιδιωτικού τομέα, δηλαδή οι χειρότερα αμειβόμενοι και εργαζόμενοι στις δυσκολότερες συνθήκες. Η πλευρά της κυβέρνησης και όσοι υποστηρίζουν την πολιτική της, ισχυρίζονται ότι από τις αλλαγές θίγονται οι προνομιούχοι εργαζόμενοι στις ΔΕΚΟ, τις Τράπεζες κ.λ.π. Πράγματι θίγονται και αυτοί οι εργαζόμενοι, ενώ σε βάθος χρόνου ενδέχεται να θιγούν ακόμη περισσότερο εφόσον επιχειρηθεί αλλαγή του τρόπου υπολογισμού και της κύριας σύνταξης, πέρα από την επικουρική. Όμως σήμερα περισσότερο από όλους θίγονται οι οικονομικά ασθενέστεροι, εκείνοι που έχουν χαμηλό επίπεδο συντάξεων, το οποίο και θα γίνει ακόμη χαμηλότερο. Ας δούμε την περίπτωση της πολυπληθέστερης ασφαλιστικής ομάδας, που ταυτόχρονα εργάζεται κατά τεκμήριο στις δυσκολότερες συνθήκες. Πρόκειται για τους ασφαλισμένους του Ι.Κ.Α. με επικουρικό φορέα το Ε.Τ.Ε.Α.Μ. (1.650.000 ασφαλισμένοι). Η μείωση των συντάξεων για τη μεγάλη αυτή κατηγορία είναι μέχρι 18,5% για πλήρη σύνταξη και μέχρι 26,4% για τις περιπτώσεις της πρόωρης συνταξιοδότησης.  

Ενδεικτικός πίνακας συντάξεων (μειωμένη σύνταξη) για ασφαλισμένους στο Ι.Κ.Α. και το Ε.Τ.Ε.Α.Μ.

Έτη

Ασφάλισης

Συντάξιμες

Αποδοχές

Ποσό Σύνταξης

Διαφορά

Με παλαιό

καθεστώς

Με νέο

καθεστώς

Σε ευρώ

Σε ποσοστό

επί %

15

750

515

379

136

-26,4 %

20

1.000

602

447

155

-25,7 %

25

1.250

718

543

175

-24,4 %

30

1.500

1.028

814

214

-20,8 %

35

1.750

1.369

1.129

240

-17,5 %

Ενδεικτικός πίνακας συντάξεων (πλήρης σύνταξη) για ασφαλισμένους στο Ι.Κ.Α. και το Ε.Τ.Ε.Α.Μ.

Έτη

Ασφάλισης

Συντάξιμες

Αποδοχές

Ποσό Σύνταξης

Διαφορά

Με παλαιό

καθεστώς

Με νέο

καθεστώς

Σε ευρώ

Σε ποσοστό

επί %

15

750

664

541

123

-18,5 %

20

1.000

777

639

138

-17,8 %

25

1.250

926

775

151

-16,3 %

30

1.500

1.326

1.163

163

-12,3 %

35

1.750

1.767

1.613

154

-8,7 %

Παρατήρηση: Οι μειώσεις που παρουσιάζονται στον 1ο πίνακα οφείλονται στην παραπέρα αύξηση της «ποινής» για πρόωρη σύνταξη (από 4,5% στο 6% το χρόνο) και στον περιορισμό της επικουρικής σύνταξης στο 20% των συντάξιμων αποδοχών. Οι μειώσεις που παρουσιάζονται στο 2ο πίνακα οφείλονται στη μείωση των επικουρικών του Ε.Τ.Ε.Α.Μ. Η μείωση της επικουρικής δεν αφορά τους νέους ασφαλισμένους μετά την 1/1/1993.

Η κυβέρνηση ισχυρίζεται και επιμένει ότι δεν μειώνονται οι συντάξεις. Αυτό γράφεται και σε διαφημιστικό φυλλάδιο που έδωσε στη δημοσιότητα το Υπουργείο Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας. Στο φυλλάδιο αυτό αναφέρεται επί λέξει: «Δεν αλλάζει τίποτα στις επικουρικές συντάξεις και παράλληλα διασφαλίζονται για το μέλλον, καθώς μετά το 2013 κάθε Ταμείο θα δίνει όσο επιθυμεί πάνω από το 20%, εφόσον αποδεδειγμένα μπορεί να το κάνει». Να διαβάσουμε τώρα τι λέει η σχετική διάταξη στο νέο νόμο (άρθρο 145): «Το ποσοστό της πλήρους μηνιαίας σύνταξης που θα χορηγείται από φορείς επικουρικής ασφάλισης στους μέχρι 31/12/1992 ασφαλισμένους για χρόνο ασφάλισης 35 ετών ή 10.500 ημερών ασφάλισης, δεν μπορεί να υπερβαίνει το 20% των συντάξιμων αποδοχών. Για μικρότερο χρόνο ασφάλισης το πιο πάνω ποσοστό μειώνεται ανάλογα…». Και παρακάτω: «Με απόφαση του υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών και του υπουργού Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας δύναται να καθορίζεται ποσοστό μεγαλύτερο του 20% εφόσον το επιτρέπει η οικονομική κατάσταση κάθε φορέα ή αυτοτελούς Τομέα, η οποία διαπιστώνεται με τη σύνταξη αναλογιστικής μελέτης». Έχουν καμιά σχέση αυτά που λέει η διάταξη με αυτά που αναφέρονται στο φυλλάδιο; Έχουν αυτά καμιά σχέση με αυτό που γράφεται στην ειδική έκθεση του Γεν. Λογιστηρίου στη σελίδα 42: «Αποτροπή δαπάνης σημαντική των Φορέων Επικουρικής Ασφάλισης από τον περιορισμό του ποσοστού αναπλήρωσης στο 20% των συντάξιμων αποδοχών». Ας βγάλει ο καθένας τα συμπεράσματά του. Και να προσθέσουμε ότι σήμερα τα Επικουρικά Ταμεία δίνουν συντάξεις με βάση τα καταστατικά τους τα οποία αναμορφώνονται μετά από αναλογιστικές μελέτες. Να θέσουμε και δυο κρίσιμα ερωτήματα: --Γιατί το Τ.Ε.Α.Π.Ο.Κ.Α. και άλλα Ταμεία, όπως το Τ.Α.Δ.Κ.Υ. που αποδεδειγμένα με αναλογιστική μελέτη έχουν τη δυνατότητα να δίνουν συντάξεις σαν αυτές που δίνουν σήμερα δεν εξαιρέθηκαν από τη ρύθμιση;   --Πώς θα έχει αυτή τη δυνατότητα το Ε.Τ.Ε.Α.Μ. όταν με ευθύνη όλων των κυβερνήσεων μέχρι σήμερα, αφαιρέθηκαν τα αποθεματικά του για να καλυφθούν τα ελλείμματα του Ι.Κ.Α.; Πώς θα γίνει αυτό όταν επιστρέφεται μόνο το κεφάλαιο και μάλιστα στα 15 επόμενα χρόνια; Όταν μάλιστα το συγκεκριμένο Ταμείο θα μπορούσε σήμερα να έχει περιουσία περίπου 7 δις ευρώ αντί των 2,7 δις ευρώ που θα πάρει (εάν τα πάρει) στα 15 επόμενα χρόνια. Εμείς δεν υποστηρίξαμε ποτέ ότι δεν υπάρχουν υπερβολές, στρεβλώσεις και αδικίες στο ασφαλιστικό σύστημα. Δεν υποστηρίξαμε ποτέ ότι όλα τα Επικουρικά Ταμεία αντέχουν να δίνουν συντάξεις στο 40%, στο 50% ή στο 60% των συντάξιμων αποδοχών. Ούτε ακολουθήσαμε δημαγωγικές προσεγγίσεις και υποσχέσεις που εκτοξεύονται προεκλογικά και διαψεύδονται μετεκλογικά με το χειρότερο τρόπο. Οφείλουμε, όμως, όλοι να λέμε την αλήθεια για το μεγάλο θέμα του ασφαλιστικού. Η αλήθεια αυτή είναι ότι για τη συντριπτική πλειοψηφία των εργαζομένων και των συνταξιούχων οι συντάξεις είναι χαμηλές και οι παρεχόμενες υπηρεσίες σε χαμηλό επίπεδο. Η κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι θεσπίζει με το νόμο κίνητρα παραμονής στην εργασία για εργαζόμενους που συμπληρώνουν 35 χρόνια ασφάλισης. Ας δούμε ποια πραγματικά είναι τα κίνητρα με ένα παράδειγμα από ασφαλισμένο του Ι.Κ.Α. που συμπλήρωσε 35 χρόνια ασφάλισης με συντάξιμες αποδοχές (προσοχή, συντάξιμες) 1.500 ευρώ. Για κάθε χρόνο παραμονής στην εργασία σήμερα μετά το 35ο έτος έχει προσαύξηση στο ποσό της σύνταξής του (κύριας + επικουρικής) 46 ευρώ το μήνα. Μέχρι το 2012 η προσαύξηση αυτή θα είναι 13 ευρώ το μήνα επιπλέον για κάθε χρόνο παραμονής στην εργασία. Μετά όμως από την 1/1/2013, με τη μείωση της επικουρικής, για κάθε χρόνο παραμονής στην εργασία θα έχει 15 ευρώ λιγότερα από τα 46 προσαύξηση στη σύνταξη του. Είναι αυτό αλήθεια κίνητρο παραμονής; Κίνητρα παραμονής δεν δημιουργούνται με το νέο νόμο. Αντίθετα δημιουργούνται ισχυρά αντικίνητρα συνταξιοδότησης από τη μείωση των συντάξεων. Να δούμε τώρα μια άλλη πλευρά που είναι ιδιαίτερα σημαντική. Ενοποιούνται Ταμεία και Κλάδοι για να δημιουργηθούν 13 Ταμεία. Μπορούμε να συμφωνήσουμε κατ’ αρχήν, εάν μπορεί έστω αυτό να γίνει, πόσα είναι τα Ταμεία και πόσα γίνονται με τις ενοποιήσεις; Εάν μετρούμε 155 ή 133 Ταμεία και Κλάδους, δεν μπορούμε να λέμε στη συνέχεια ότι οδηγούμαστε σε 13 Ταμεία, χωρίς να υπολογίζουμε στο αριθμό αυτό τους Κλάδους και τους Τομείς. Αν πραγματικά θέλουμε την αλήθεια, θα πρέπει να πούμε ότι σήμερα λειτουργούν 172 Ταμεία διαφόρων μορφών και μετά τις ενοποιήσεις θα έχουμε 109 Ταμεία σε λειτουργία χωρίς να υπολογίζουμε Κλάδους εντός των Ταμείων. Αυτό συμβαίνει γιατί τα εποπτευόμενα από άλλα υπουργεία Ταμεία (Ναυτιλίας, Εθνικής Άμυνας), 20 τον αριθμό, δεν ενοποιούνται. Δεν ενοποιούνται επίσης Ταμεία Αλληλοβοήθειας, και Ταμεία που λειτουργούν σε μορφή Ν.Π.Ι.Δ. (ορθώς). Πάντως 13 Ταμεία δεν θα έχουμε στη χώρα μας την επόμενη μέρα αλλά 109. Ωστόσο στο χώρο του Υπ.Απ.Κ.Π. οι ενοποιήσεις είναι πράγματι σαρωτικές. Να δούμε, λοιπόν, ποιο είναι το προφίλ και τα χαρακτηριστικά των 13 νέων Ταμείων. --Ο Ο.Γ.Α. που δεν ενεπλάκη στις ενοποιήσεις και θα παραμείνει ως έχει. --Το Ι.Κ.Α.- Ε.Τ.Α.Μ. που έχει τα δικά του μεγάλα οικονομικά προβλήματα και θα εντάξει στη δύναμή του 9 Ταμεία και Κλάδους με συνολική περιουσία που θα τα συνοδεύσει 1,6 δις ευρώ και ετήσιο έλλειμμα 1,3 δις ευρώ. Εάν δεν δοθούν τα χρήματα στο Ι.Κ.Α. για την κάλυψη αυτών των ελλειμμάτων, ο μεγαλύτερος ασφαλιστικός φορέας της χώρας μας που βρίσκεται και σήμερα οικονομικά σε ελεύθερη πτώση, θα καταρρεύσει πολύ σύντομα. --Ο Ο.Α.Ε.Ε. με 500 εκατ. περίπου ευρώ ετήσιο έλλειμμα, με τεράστια λειτουργικά προβλήματα λόγω της πρόσφατης ενοποίησης, που θα υποδεχθεί 3 Ταμεία Κύριας Σύνταξης και 2 Ταμεία Επικουρικής, χωρίς σήμερα να έχει επικουρική ασφάλιση, και 2 Κλάδους Υγείας. --Το Ε.Τ.Α.Α. που δημιουργείται από τη συνένωση Τ.Σ.Α.Υ., Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε. και Ταμείου Νομικών με τους 4 Κλάδους και τους 21 αυτοτελείς Τομείς όπου συνυπάρχουν αυτοαπασχολούμενοι και μισθωτοί. --Το Ε.Τ.Α.Π.- Μ.Μ.Ε. που δημιουργείται από τη συνένωση των Ταμείων Τύπου, όπου δεν είναι όλοι οι εργαζόμενοι στον Τύπο και πάντως είναι δομημένο σε 5 Κλάδους και 16 αυτοτελείς Τομείς. Αυτά είναι τα Ταμεία Κύριας Ασφάλισης από τα οποία εάν εξαιρέσουμε τον Ο.Γ.Α. που η προοπτική του είναι απόλυτα συνδεδεμένη με την κρατική χρηματοδότηση, τα άλλα 4 θα γίνουν πιο προβληματικά οικονομικά, όπως το Ι.Κ.Α., και λειτουργικά στο σύνολό τους. --Το Ε.Τ.Ε.Α.Μ. είναι το μεγαλύτερο Επικουρικό Ταμείο στη χώρα μας που ενώ δεν λειτουργεί ουσιαστικά, σήμερα παρουσιάζει αναλογιστικό έλλειμμα 48 δις ευρώ θα υποδεχθεί 3 νέα Ταμεία και Κλάδους επίσης προβληματικά από άποψη οικονομική. Το Ε.Τ.Ε.Α.Μ. περιμένει να πάρει το 1/3 περίπου από αυτά που του οφείλονται στα 15 επόμενα χρόνια. --Το Τ.Ε.Α.Ι.Τ., το οποίο δημιουργείται με τη συνένωση 9 Επικουρικών Ταμείων και Κλάδων του Ιδιωτικού Τομέα, θα αντιμετωπίσει μεγάλα λειτουργικά προβλήματα αλλά οικονομικά θα διασωθεί από τη δραματική μείωση των συντάξεων που προβλέπει ο νόμος. --Το Τ.Α.Υ.Τ.Ε.Κ.Ω. είναι το Ταμείο των ΔΕΚΟ και των Τραπεζών με 3 Κλάδους και 20 αυτοτελείς Τομείς που η προοπτική του είναι δυσοίωνη αφού το προσωπικό αυτών των επιχειρήσεων φθίνει συνεχώς. --Το Τ.Ε.Α.Δ.Υ., το Επικουρικό Ταμείο του Δημοσίου, το οποίο θα καταστεί προβληματικό όχι από ενοποιήσεις αλλά από το γεγονός ότι δεν ασφαλίζονται σε αυτό οι συμβασιούχοι του Δημοσίου. --Το Τ.Ε.Α.Π.Α.Σ.Α. προκύπτει από την ενοποίηση 7 Ταμείων στο χώρο των Σωμάτων Ασφαλείας, χωρίς να αναμένεται κάποιο ιδιαίτερο όφελος από τη συνένωση αυτή. --Το Τ.Α.Π.Ι.Τ. το οποίο θα προκύψει από τα κομμάτια (Κλάδους Πρόνοιας) μετά τη διάλυση Επικουρικών και ταμείων Υγείας χωρίς καμιά προοπτική λειτουργικής επάρκειας αλλά και οικονομικής βιωσιμότητας. --Το Τ.Π.Δ.Υ. στο οποίο εντάσσεται ο Κλάδος Πρόνοιας του Τ.Α.Δ.Κ.Υ., του Ταμείου των Επιμελητηρίων και του προσωπικού του Ταμείου Νομικών. Πρόκειται για το Ταμείο που αυτή τη στιγμή έχει 12.500 αιτήσεις σε εκκρεμότητα για τη χορήγηση εφάπαξ βοηθήματος, από τις οποίες μπορεί να καλύψει, από τη συνολική περιουσία που έχει σήμερα, το 1/3 περίπου των αιτήσεων, ενώ για τις υπόλοιπες θα χρειαστεί ένα ποσό 380 εκ. ευρώ περίπου. Έχουμε, δηλαδή, τον Ο.Γ.Α. και 12 νέα Ταμεία, από τα οποία τα 7 τουλάχιστον ξεκινούν ή γίνονται ακόμη πιο προβληματικά. Το βασικό συμπέρασμα που προκύπτει είναι ότι κανένα από τα μεγάλα προβλήματα του ασφαλιστικού δεν αντιμετωπίζει ο νέος νόμος. Αντίθετα και παρά τις μεγάλες μειώσεις στις συντάξεις ή τις αυξήσεις στα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης, εφόσον συνεχισθεί η ίδια πορεία, η οικονομική κατάσταση των Ταμείων θα επιδεινωθεί ακόμη περισσότερο, τα αμέσως επόμενα χρόνια. Παράλληλα αναμένεται να ενταθεί το λειτουργικό πρόβλημα των Ταμείων με επιπτώσεις στα οικονομικά τους αλλά και στην εξυπηρέτηση των πολιτών. Η επόμενη ημέρα, λοιπόν, μετά τη ψήφιση και εφαρμογή του νέου νόμου θα είναι χειρότερη από την προηγούμενη. Το κοινωνικό κόστος και οι απώλειες δικαιωμάτων για τους εργαζομένους είναι προφανής. Από τον ασφαλιστικό νόμο θίγονται σχεδόν όλοι οι εργαζόμενοι. Κάποιοι θίγονται περισσότερο, κάποιοι λιγότερο, σε βάθος χρόνου όμως θίγονται όλοι. Θίγονται από τη μείωση των συντάξεων, θίγονται από την αύξηση των ορίων ηλικίας, θίγονται από την αύξηση των ημερών ασφάλισης προκειμένου να καλυφθούν για υγειονομική περίθαλψη. Το οικονομικό όφελος από την άλλη, για το σύστημα είναι πενιχρό. Η εκτίμησή μας είναι ότι μέχρι το 2030 το σύστημα θα εξοικονομήσει συνολικά το ποσό των 13 δις ευρώ περίπου. Τα οφέλη αυτά προκύπτουν κυρίως λόγω της μείωσης του εισοδήματος από συντάξεις για τους μελλοντικούς συνταξιούχους κατά 20% κατά μ.ο. (περισσότερο από τη μείωση των επικουρικών). Την ίδια περίοδο οι απώλειες που θα έχει το σύστημα, με βάση τα σημερινά δεδομένα από εισφοροδιαφυγή, από την αδυναμία ελέγχου των δαπανών υγείας, από την ασυνέπεια του κράτους στις υποχρεώσεις του και από την μη αποτελεσματική αξιοποίηση της περιουσίας θα είναι συνολικά 235 περίπου δις ευρώ δηλαδή 18 φορές περισσότερα. Η αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης ελάχιστα οικονομικά οφέλη προσθέτει στο σύστημα. Για παράδειγμα από την αύξηση του ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης των μητέρων κατά 5 τουλάχιστον χρόνια (οι οποίες και πλήττονται περισσότερο από το νέο νόμο), το ετήσιο όφελος των Ταμείων θα είναι περίπου 40 εκ. ευρώ. Αυτό το όφελος, που είναι ασήμαντο μπροστά στην επιβάρυνση που θα έχουν οι γυναίκες, ουσιαστικά προκύπτει από την εφαρμογή των κ.ο. συντάξεων για τις μητέρες ασφαλισμένες του Ι.Κ.Α., από τις οποίες το 60% περίπου παίρνουν σχεδόν την ίδια σύνταξη στην ηλικία των 50 και των 55 ετών. Στις άλλες περιπτώσεις που οι ασφαλισμένες, έχοντας καλύτερες αποδοχές ξεπερνούν τα κατώτερα όρια, η αύξηση του ορίου ηλικίας επιβαρύνει το σύστημα σε βάθος χρόνου. Για τις εργαζόμενες σε ΔΕΚΟ, Τράπεζες αλλά και για εργαζόμενες στον ιδιωτικό τομέα με αποδοχές σχετικά καλές (1.300 ευρώ και άνω) το σύστημα επιβαρύνεται κατά 60.000 ευρώ για κάθε γυναίκα από την αύξηση του ορίου ηλικίας για μια πενταετία. Πριν περάσουμε στην τελευταία ενότητα θα πρέπει να θυμίσουμε ότι πριν ένα χρόνο στην αντίστοιχη ημερίδα κυριάρχησε το μεγάλο θέμα των δομημένων ομολόγων. Ένα χρόνο μετά και πέρα από το έργο της δικαιοσύνης, το οποίο σεβόμαστε, παραμένουν αναπάντητα όλα τα κρίσιμα ερωτήματα. Είναι ένα θέμα που παραμένει ανοιχτό όσο πολλά από τα συγκεκριμένα ομόλογα παραμένουν στο χαρτοφυλάκιο των Ταμείων. Είναι ανοιχτό από τη στιγμή που ούτε οι τόκοι, που το Δημόσιο ανέλαβε να επιστρέψει, δεν έχουν ακόμη επιστραφεί στα Ταμεία.

Το λειτουργικό πρόβλημα

Το λειτουργικό πρόβλημα που είναι μεγάλο στα Ασφαλιστικά Ταμεία, θα γίνει μεγαλύτερο από την επομένη των ενοποιήσεων. Η Ομοσπονδία μας επεδίωξε τον διάλογο ειδικά για το μεγάλο λειτουργικό ζήτημα και τις ενοποιήσεις. Η απάντηση ήταν ότι αυτό είναι και τελειώσαμε. Είναι χαρακτηριστικό ότι για τις ενοποιήσεις δεν ρωτήθηκαν ούτε οι Διοικήσεις των Ταμείων. Κλήθηκαν μετά την ψήφιση του νόμου για να τον εφαρμόσουν. Τα Ταμεία και οι υπηρεσίες τους δεν ρωτήθηκαν ούτε για το πώς θα κατανεμηθεί το προσωπικό. Ένα προσωπικό που από το νόμο δεν αντιμετωπίζεται ως το ανθρώπινο δυναμικό που θα πρέπει να είναι συμμέτοχος των όποιων οργανωτικών αλλαγών. Οι εργαζόμενοι αντιμετωπίστηκαν και αντιμετωπίζονται και διαχωρίζονται ως πρόβατα από κοπάδι και όχι ως ανθρώπινο κεφάλαιο. Χαρακτηριστικό της αντίληψης αυτής είναι ότι η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου μας δεν έκρινε αναγκαία ούτε τη συμμετοχή εκπροσώπου της Ομοσπονδίας μας στις επιτροπές που συστάθηκαν μετά την ψήφιση του νέου νόμου για το θέμα των ενοποιήσεων. Μας καλούν την επόμενη ημέρα να εφαρμόσουμε όσα αποφασίστηκαν. Υπάρχει και ένα άλλο μεγάλο θέμα με το προσωπικό. Σήμερα υπάρχουν στο σύνολό των Ταμείων 7.000 περίπου θέσεις κενές και πολλές υπηρεσίες υπολειτουργούν. Το υπουργείο και ο νέος νόμος προβλέπουν την κατάργηση των κενών θέσεων και υπολογίζει και οικονομικό όφελος 200 εκ. ευρώ περίπου από αυτήν την επιλογή. Μια τέτοια επιλογή, όμως, διαγράφει κάθε προοπτική βελτίωσης της λειτουργικής κατάστασης των Ταμείων. Πώς είναι δυνατόν να λειτουργήσει το Ι.Κ.Α. και ο Ο.Α.Ε.Ε. με περισσότερες από 5.000 θέσεις κενές, όταν από τις ενοποιήσεις οι 400 περίπου υπάλληλοι που θα ενταχθούν δεν επαρκούν ούτε για τις ανάγκες των συγχωνευόμενων Ταμείων και Κλάδων. Πώς θα λειτουργήσει το Ε.Τ.Α.Α. με 260 θέσεις κενές που δεν πρόκειται να καλυφθούν ποτέ; Πώς θα λειτουργήσει το Τ.Α.Π.Ι.Τ. με 120 άτομα προσωπικό; Αυτές δυστυχώς είναι ασκήσεις επί χάρτου. Είχαμε προβλέψει πριν από δυο χρόνια ότι η ενοποίηση με την προχειρότητα που έγινε στον Ο.Α.Ε.Ε. (Τ.Ε.Β.Ε., Τ.Σ.Α., Τ.Α.Ε.) θα δημιουργούσε μεγάλα προβλήματα και δυστυχώς δικαιωθήκαμε. Εργαζόμενοι, ασφαλισμένοι και συναλλασσόμενοι με το Ταμείο βλέπουν τα αποτελέσματα. Βλέπουμε και την οικονομική κατάσταση του νέου Ταμείου, που κάθε μήνα αναζητεί για επιχορήγηση από το Κράτος για να πληρώσει τις συντάξεις. Είχαμε προβλέψει ότι, παρά τις προσπάθειες των εργαζομένων, θα υπάρξουν μεγάλες καθυστερήσεις στην απονομή των συντάξεων και δυστυχώς επιβεβαιωθήκαμε. Από τους 4 και 5 μήνες καθυστέρηση έχουμε φθάσει στους 10 μήνες και στις περιπτώσεις της διαδοχικής ασφάλισης ακόμη περισσότερο. Είχαμε προβλέψει ότι δεν μπορούν να βγουν συντάξεις, ούτε «προσωρινές» σε 20 ημέρες. Τώρα όλοι ξέρουν, έστω και εάν δεν το ομολογούν, ότι η ρύθμιση αυτή ήταν απλώς πυροτέχνημα. Σήμερα μπορούμε να προβλέψουμε και δυστυχώς πάλι θα επιβεβαιωθούμε, ότι τα λειτουργικά και οικονομικά προβλήματα των Ταμείων θα επιδεινωθούν στο πολλαπλάσιο την επομένη των ενοποιήσεων. Θα υπάρξουν ακόμη μεγαλύτερες καθυστερήσεις στην απονομή των συντάξεων και των άλλων παροχών. Στελέχη των Ταμείων εκφράζουν την ανησυχία τους ότι ενδέχεται να μην καταβληθούν και οι μισθοί στους εργαζόμενους αμέσως μετά τις ενοποιήσεις, εάν επιμείνει η κυβέρνηση στο ασφυκτικό χρονοδιάγραμμά της. Μπορούμε να προβλέψουμε και δυστυχώς θα επαληθευτούμε ότι το επόμενο βήμα μετά τις ενοποιήσεις θα είναι οι νέες μεγάλες ανατροπές στα ασφαλιστικά και συνταξιοδοτικά δικαιώματα, αφού οι παρεμβάσεις της κυβέρνησης εκτός από αντικοινωνικές, είναι και αναποτελεσματικές και θα δημιουργήσουν νέα οικονομικά αδιέξοδα στα Ταμεία. Εμείς, οι εργαζόμενοι στην Κοινωνική Ασφάλιση, σε όλες τις περιόδους, τουλάχιστον μέσα στην τελευταία δεκαετία, αναδείξαμε τα προβλήματα, αναδείξαμε τις ευθύνες των κυβερνήσεων, καταθέσαμε και καταθέτουμε συνεχώς προτάσεις για κάθε παράμετρο και αιτία που ευθύνεται για τα προβλήματα των Ταμείων. Προβλήματα που εάν θέλουμε να τα προσεγγίσουμε και πολύ περισσότερο να τα επιλύσουμε δεν μπορούμε να τα δούμε απομονωμένα στο χώρο του ασφαλιστικού συστήματος και μόνο. --Η άδικη και σε βάρος των πολλών ανακατανομή και αναδιανομή του πλούτου που διαμορφώνει χαμηλά εισοδήματα για τους εργαζόμενους, --Η παραπέρα ελαστικοποίηση των εργασιακών σχέσεων με τη διεύρυνση των άτυπων μορφών εργασίας, την αύξηση της μερικής απασχόλησης και της μαύρης εργασίας, --Η απουσία πολιτικών για τη μείωση της ανεργίας και τη δημιουργία νέων θέσεων πλήρους απασχόλησης, --Η απουσία πολιτικών για την αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος και της στήριξης της οικογένειας, --Η ολοένα και μεγαλύτερη επιβάρυνση του συστήματος με κοινωνικές πολιτικές με τις οποίες τα Ταμεία υποκαθιστούν το ρόλο του Δημοσίου και καλύπτουν το έλλειμμα του Κοινωνικού Κράτους είναι σημαντικά ζητήματα για την πορεία και του ασφαλιστικού μας συστήματος. Ενός συστήματος το οποίο, στα πλαίσια των πολιτικών που ασκούνται, δεν έχει πλέον καμιά δυνατότητα να αντιμετωπίσει ούτε προβλήματα αδικιών που υπάρχουν στο εσωτερικό του, ούτε να βελτιώσει την κοινωνική του αποτελεσματικότητα. Τώρα, λοιπόν, θεωρούμε ότι είναι η ώρα των συνδικάτων, των κοινωνικών και επαγγελματικών οργανώσεων που θα πρέπει να κάνουν τη μεγάλη στροφή στους εργαζομένους. Χρειαζόμαστε μια νέα κοινωνική πλειοψηφία που δεν παρακολουθεί αμέτοχη, μοιρολατρικά, επιφυλακτικά πολλές φορές και αδιάφορα. Χρειαζόμαστε μια κοινωνική πλειοψηφία και συμμαχία που ξεπερνάει τους κομματικούς σχηματισμούς, ενεργή, συμμέτοχη, που μπορεί να αποτρέψει τη συρρίκνωση των κοινωνικών κατακτήσεων και να απαιτήσει μια νέα πορεία ανάπτυξης με δίκαιη αναδιανομή του πλούτου, με δουλεία για όλους. Το οφείλουμε αυτό σε μας, στους χιλιάδες εργαζόμενους που βιώνουν την ανασφάλεια, τα χρέη, την ανέχεια. Το οφείλουμε στις νέες γενιές, στα παιδιά μας που κινδυνεύουν να ζήσουν σε πολύ χειρότερες συνθήκες από τις προηγούμενες γενιές. Το οφείλουμε όλοι εμείς που τα παιδιά μας δεν θα κληρονομήσουν περιουσίες αλλά θα πρέπει να κληρονομήσουν πιο ανθρώπινες εργασιακές συνθήκες, ένα δικαιότερο ασφαλιστικό σύστημα, ένα αποτελεσματικότερο Κοινωνικό Κράτος, ένα καλύτερο επίπεδο διαβίωσης. Διαφορετικά αν δεν τα καταφέρουμε θα αποδείξουμε ότι είμαστε κατώτεροι των περιστάσεων.    

Διεύθυνση: Πατριάρχου Ιωακείμ 30 Αθήνα 10675 | Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο: info@epkodi.gr

Πολιτική Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων