Το ασφαλιστικό στην Ελλάδα: «Ο φάκελος παραμένει ανοικτός».
- Παναγιώτα Κουλικούρδη
Παναγιώτα Κουλικούρδη
Υπάλληλος Γ.Γ.Κ.Α.-
Απόφοιτος Εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης
Η επιστημονική κινητικότητα στον χώρο της κοινωνικής ασφάλισης για το ασφαλιστικό ζήτημα της χώρας, οι σχετικές ημερίδες, τα επιστημονικά άρθρα, οι συζητήσεις στα Μ.Μ.Ε., καθώς και οι πρόσφατες αιτήσεις ακυρώσεως Ενώπιον του Συμβουλίου Επικρατείας αποδεικνύουν ότι η κοινή γνώμη δεν έχει πεισθεί ότι το ζήτημα του ασφαλιστικού αντιμετωπίστηκε επαρκώς με τον τελευταίο Νόμο 3655/2008. Παράλληλα, επισημάνσεις και παρατηρήσεις έρχονται και από τα διεθνή όργανα. Ειδικότερα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατά την αξιολόγησή της για το Εθνικό Πρόγραμμα Μεταρρυθμίσεων της Ελλάδας διαπίστωσε την ανάγκη επιτάχυνσης των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων προτείνοντας μεταξύ άλλων την επίσπευση της μεταρρυθμιστικής προσπάθειας για την αναμόρφωση του συνταξιοδοτικού συστήματος προκειμένου να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα των δημοσίων οικονομικών. Στο ίδιο πνεύμα κινείται και η πρόσφατη Ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (COM(2009)114/4.3.2009 final) με τίτλο «Driving European recovery», η οποία καλεί τους ηγέτες των Κρατών- Μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης να διατηρήσουν την ενότητά τους απέναντι στην κρίση και να κινηθούν γρηγορότερα προς διεξοδικές μεταρρυθμίσεις. Αναφέρεται ότι είναι ζωτικής σημασίας η διαχείριση των συνεπειών της κρίσης στα συνταξιοδοτικά συστήματα, ενώ μεταξύ των προτεραιοτήτων, στις οποίες τα κράτη καλούνται να εστιάσουν είναι και η εξυγίανση των οικονομικών των ασφαλιστικών ταμείων, ώστε να μπορέσουν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους σε μακροχρόνια βάση. Σύμφωνα με την πρόσφατη έκθεση του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) που δημοσιεύθηκε στις 3 Μαρτίου στην ετήσια περιοδική έκδοση «Going for Growth» (http://www.oecd.org), η τρέχουσα οικονομική κρίση προσφέρει στις κυβερνήσεις την ευκαιρία να συνδυάσουν την επείγουσα δράση με σημαντικές δομικές μεταρρυθμίσεις που είναι αναγκαίες για την ενίσχυση της μεγέθυνσης σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα και την ανάκαμψη των οικονομιών τους. «Η κατάρρευση των χρηματοπιστωτικών αγορών δεν θέτουν υπό αμφισβήτηση την ευεργετική επίδραση των συνιστώμενων μεταρρυθμίσεων στην αγορά προϊόντων και εργασίας», δήλωσε ο Klaus Schmidt-Hebbel, επικεφαλής οικονομολόγος του ΟΟΣΑ υπογραμμίζοντας την αναγκαιότητα επίσπευσης και όχι αναστολής των μεταρρυθμίσεων που ήδη έχουν ξεκινήσει, κατά την διάρκεια της κρίσης. Η μελέτη προσδιορίζει τις καίριες εκείνες μεταρρυθμίσεις για την άνοδο του βιοτικού επιπέδου σε κάθε χώρα του ΟΟΣΑ. Υπογραμμίζεται ότι προσεκτική υλοποίηση μιας σειράς πολιτικών μπορεί αφενός βραχυχρόνια να τονώσει την ζήτηση ώστε να απαλύνει τις συνέπειες την ύφεσης, αφετέρου δε μακροχρόνια να προωθήσει την οικονομική μεγέθυνση. Ο διττός αυτός στόχος είναι δυνατόν να επιτευχθεί προωθώντας πολιτικές σε τομείς όπως η εκπαίδευση, η κατάρτιση, η αγορά εργασίας κλπ. Ιδιαίτερη μνεία κάνει ο ΟΟΣΑ στην εξυγίανση και τον εξορθολογισμό του συνταξιοδοτικού συστήματος της χώρας μας, προτείνοντας μείωση των αντικινήτρων προς απασχόληση στα ηλικιωμένα άτομα, θέσπιση αυστηρότερων προϋποθέσεων στην χορήγηση συντάξεων αναπηρίας (επί τη βάσει αυστηρά ιατρικών κριτηρίων, η πλήρωση των οποίων θα ελέγχεται από ανεξάρτητους ιατρούς), μεταβολή των ορίων ηλικίας θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος και επαναξιολόγηση των κατηγοριών των εργαζομένων, οι οποίοι είναι ενταγμένοι στα βαρέα και τα ανθυγιεινά. Οι παραπάνω εξελίξεις αποκαλύπτουν ότι η μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού συστήματος παραμένει κατά κοινή ομολογία μια σημαντική πρόκληση για την χώρα μας ιδιαίτερα ενόψει της κρίσης του χρηματοπιστωτικού συστήματος που ενέσκηψε το τελευταίο διάστημα. Η νέα πραγματικότητα που διαμορφώνεται (πίεση των δημοσιονομικών των Κρατών, ανασφάλεια, αύξηση των ανέργων και των ατόμων που πέφτουν κάτω από το όριο της φτώχειας) σε συνδυασμό με τα ήδη υπάρχοντα δομικά προβλήματα και αδυναμίες του ελληνικού συνταξιοδοτικού συστήματος ασκούν μια επιπλέον πίεση για επίσπευση μιας πιο δραστικής, ολοκληρωμένης και αποτελεσματικής λύσης για το ασφαλιστικό.